De Planeetknutselaars

De minister van OCW heeft besloten om jaarlijks 5 miljoen euro te besteden aan de versterking van de onderzoeksjournalistiek in Nederland.
Om meer zicht te krijgen op het huidige landschap van onderzoeksjournalistiek heeft hij in de lente van 2018 opdracht gegeven een inventarisatie te maken.
Hierbij het rapport dat ik samen met onderzoekers van de DSP Groep heb vervaardigd, gepubliceerd in juni 2018.
Click met rechter muisknop op ‘Lees Meer’ en dan op In Nieuw Venster Openen.

Een nationaal project dat mijn medewerkers Max Kemman, Martijn Kleppe en ik leiden is een Clarin-project, getiteld: Polimedia. Dit project, samen met de TU Delft, de KB en Beeld & Geluid, wil koppelingen leggen tussen de Handelingen van de Tweede Kamer, de kranten, radiobulletins en tv-programma’s. Hieronder volgt een korte uitleg over het project.

Voor meer info: zie www.polimedia.nl Verder lezen “Polimedia”

Een groot Europees onderzoeksproject, gefinancierd door de EU, waar ik aan mee doe is het AXES-project. Dit project beoogt een multimediale zoekmachine te bouwen om al het bestaande audiovisuele archiefmateriaal beter te kunnen vinden en analyseren. Met mijn Erasmus-team (Martijn Kleppe, Max Kemman, Jill Briggeman) onderzoeken wij wat de diverse groepen burgers – professionals, academici, thuisgebruikers – willen en kunnen als het gaat om het vinden van informatie en bewegende beelden op internet en in archieven. Hieronder volgt een korte uitleg over het project.

Voor meer info: zie www.axes-project.eu

Verder lezen “AXES-project”

In het project Polimedia.nl hebben we de Handelingen van het Nederlandse parlement gekoppeld aan media-databanken, zoals de dagbladen en teksten zoals die zijn uitgesproken door het radiojournaal. Deze applicatie is voor een ieder te gebruiken om met een druk op de knop te kunnen zien wat de media zoal schreven over wat er in het parlement werd besproken en gedaan. In het huidige project Talk of Europe zullen de Handelingen van het Europese Parlement worden gecureerd en gekoppeld aan nationale databanken. Dit project doen wij – Max Kemman, Martijn Kleppe, Jill Briggeman en ik – samen met de VU, Dans, NISV, en de initiator Clarin.nl/Clarin Eric, gesubsidideerd door NWO/OCW. Hieronder volgt een korte uitleg over het project.

Voor meer info: zie http://www.talkofeurope.eu/

Verder lezen “CLARIN-NL”

Dit onderzoek, uitgevoerd door DSP-groep en prof. Henri Beunders, gaat over de relatie tussen gemeenten en onafhankelijke lokale en regionale media. We willen weten wat gemeenten vinden van de maatschappelijke functie van de onafhankelijke media en de bijdrage die zij vanuit die functie leveren aan de nieuwsvoorziening over gemeenten. Ook gaan we in op hoe gemeenten hun eigen informatie- en nieuwsvoorziening beoordelen. We hebben in dit onderzoek veldwerk gedaan in drie gemeenten: Almere, Barneveld en Deventer en cases bestudeerd in Bloemendaal, Culemborg en Zutphen.

Het Commissariaat voor de Media heeft als uitgangspunt de onafhankelijkheid, pluriformiteit en toegankelijkheid van het media-aanbod te beschermen en draagt zo bij aan de vrije meningsvorming in Nederland. Functie en taken van het Commissariaat zijn geregeld in de Mediawet. Op het Commissariaat is de Kaderwet zelfstandige bestuursorganen van toepassing. Deze Kaderwet bepaalt dat elke vijf jaar een beoordeling van de doelmatigheid en doeltreffendheid van zelfstandige bestuursorganen plaatsvindt. In dat licht heeft het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) DSP-groep opdracht verleend voor de evaluatie van het Commissariaat voor de Media in de periode 2007-2011.

Met de aanvaarding van de ontwerp-Politiewet door de Eerste Kamer in juli 2012 is de komst van de Nationale Politie een feit. Het gilde van kwartiermakers kan aan de slag met de volgende stap in een omvangrijke omvormingsoperatie: de uitvoering van de ontwerp- en invoeringsplannen. De ambities zijn verreikend. De inrichting van werk en bedrijfsvoering wordt in al haar facetten op de schop genomen. Deze bundel wil de kwartiermakers een handreiking bieden door ‘robuuste’ wetenschappelijke kennis te mobiliseren, die houvast en richting kan geven bij de omvormingsoperatie: als je dan toch bedrijfsvoering of werk opnieuw gaat inrichten, neem dan beproefde inzichten en ervaringen ter harte en doe het vooral zó. Het hart van de bundel wordt gevormd door veertien bijdragen van gereputeerde auteurs, die allen vanuit hun wetenschappelijke achtergrond en onderzoek- en praktijkervaring een wezenlijk aspect van de politiële opgave onder de loep nemen. Tezamen geven zij een state of the art van (politie)wetenschappelijke kennis en onderzoek.

Wat betekenen social media en internet voor het politiewerk? Die vraag beantwoordt professor Beunders van de Erasmus Universiteit in deze paper. Een van de boodschappen die hij geeft, is dat het politiewerk de laatste decennia weliswaar sterk is beïnvloed door technologische uitvindingen, maar dat de kern van het politiewerk niet is veranderd. Politiewerk gaat om de mens. Nu is al duidelijk dat het werk van de politie in de multiculturele, hoogtechnologische consumptiemaatschappij complexer en moeilijker is dan vroeger. Elke agent moet een ‘gevorderde diender’ worden. In digitaal opzicht, maar niet minder in communicatief opzicht op straat. Elke agent moet kennis hebben van de eerste beginselen van programmeren om de beschikbare software goed te kunnen gebruiken. Een gevorderde diender neemt deel aan de ‘community’, deelt zoveel mogelijk data met de burgers en spreekt verkeerde of racistische informatie tegen. Hij zet de technologie in om efficiënter te werken, maar blijft present in de fysieke ruimte. Als ordehandhaver én communicator.

Crisisbeheersing is bij uitstek een terrein, waarbij de uiteindelijke toets op effectiviteit en efficiëntie pas plaatsvindt als zich daadwerkelijke crises voordoen. In de afgelopen twee jaar is de Nederlandse samenleving – gelukkig – verschoond gebleven van echte, grootschalige rampen. Toch heeft de aandacht voor nationale veiligheid en crisisbeheersing in dezelfde periode een enorme vlucht genomen. Altijd is verbetering noodzakelijk in de infrastructuur van de communicatie. Belangrijker nog is het blijvende besef dat een ongeluk meestal in een klein hoekje zit. De techniek is hemel op aarde als het werkt, en een hel als het niet werkt. Hetzelfde geldt eigenlijk voor de mens zelf. Want de mens, de burger zelf, zit inderdaad nogal vreemd in elkaar. In veel opzichten niet anders namelijk dan de eerste Homo Sapiens, en tegelijkertijd reageren velen van ons door de totaal andere omstandigheden (andere mediawereld, andere politieke cultuur, ander normen en waardenpatroon) op cruciale momenten net weer even anders dan gedacht. Alleen door het veranderende gedrag van de medemens/mediamens goed te observeren, kun je ontdekken dat, bijvoorbeeld, velen liever een ramp filmen dan 112 bellen.

Sinds jaar en dag wordt er geklaagd over de stroperige staat, op landelijk niveau maar ook op locaal niveau: te veel partijpolitiek gekissebis, te weinig daadkracht, te weinig inspraak voor de burgers, te veel geldverspillende bureaucratie. De ‘kloof tussen overheid en burger’ werd een van de thema’s van de afgelopen jaren, naast de problematiek van de multiculturele samenleving, vooral in de grote steden. Burgemeester Opstelten van Rotterdam heeft daartoe in 2005 een commissie aan het werk gezet om een model te ontwerpen voor een stadsbestuur dat daadkracht, betrouwbaarheid en inspraak van de burgers moest koppelen, meer dan in het bestaande model met deelgemeenten en verkokerde diensten het geval is. Dit rapport, in mei 2006 aangeboden, is  het resultaat van deze commissie, bestaande uit prof.dr. Joop van den Berg, prof.dr. Henri Beunders, prof.dr. Theo Camps en mr. Frank de Grave.

In deze bijzondere uitgave wordt de complexe relatie tussen politie en media belicht en de ingrijpende veranderingen die zich daarin de laatste jaren hebben voltrokken. De studie geeft een indringend beeld van de spectaculaire veranderingen die het medialandschap heeft ondergaan en van de wijze waarop overheden in het algemeen en politie in het bijzonder daarop inspelen. Geconcludeerd wordt dat ontwikkelingen zoals de mediatisering van de samenleving, de dominante van het ‘beeld’ en de opkomst van het internet, de relatie tussen’journalistiek en overheden’ ingrijpend hebben veranderd.

In 2005 the study was published on The Police Force and the Media in the Netherlands. Subtitle: Facts, fiction and the politics of image. The study is based on a lot of media analysis data, interviews and the historical ‘story’ of the changing relations between the Dutch police force and journalists on the one hand, and the police force and the Public Prosecutor, politics and the public on the other.

Deze studie, waaraan drie andere onderzoekers hebben meegewerkt, bestudeert de impact van oude en nieuwe media op het contact tussen de politie en de burgers. Een van de conclusies: de politie wordt voor haar informatie steeds afhankelijker van het publiek. Voor een deel kan er zelfs worden gesproken van een bondgenootschap tussen ‘burgers en blauw’. De relatie tussen overheid en burgerij is in de afgelopen decennia drastisch gewijzigd. Versterkt door de revolutionaire ontwikkelingen van nieuwe communicatiemiddelen is ze veel gelijkwaardiger geworden.

Verder lezen “Politie en Publiek”

Concerning the truth, people have very few demands, the Dutch professor of sociology A.N.J. den Hollander remarked in 1976. He drew this conclusion after studying the journalism of the ‘muckrakers’ in ’the Gilded Age’ of the United States, one century ago. It may be an old saying, he said, that things are not what they appear. But is it true? A lot of things are just what they seem to be. A lot of other things are open for interpretation, and some things are replaceable by a pseudo-reality. Under the title ‘Changing Reality. Power, Media and (Inter)National Behaviour’, I organised an international conference in 1991 about the difficult relations between politics and the media, and vice versa. The reason was obvious: as Machiavelli has shown, as communism has shown, as the Gulf War has shown, the problems of the media are not in the last place a problem of power, a well perceived phenomenon in especially The Netherlands. At the conference various people spoke and discussed these ‘media matters’: Frits Bolkestein, Elie Kedourie, Ryszard Kapúscínski, Stanislav Andreski, Marc Chavannes, Steven Mosher and Karel van Wolferen. ‘Changing Reality’ (Haagse Drukkerij en Uitgeversmaatschappij, 1992) is the booklet with the proceedings of this conference.

Nadere aandacht voor de verhouding tussen de Pvda en haar West-Duitse zusterpartij, de SPD, is nuttig omdat de onderlinge verstandhouding tussen beide socialistische partijen in de jaren zeventig symptomatisch is geweest voor de Nederlands-Duitse betrekkingen, zoals die tot uiting kwamen in de publieke opinie. Het gehele decennium is de SPD de grootste regeringspartij geweest en daarom mede verantwoordelijk voor het ‘Modell Deutschland’; de PvdA bepaalde tussen 1973 en 1977 als regeringspartij het Nederlandse buitenlandse beleid. Maar ook daarvoor en daarna hield de Pvda zich actief bezig met de ontwikkelingen in Duitsland.