We leven van fictie, niet van feiten

Op de Dies – de dag van de oprichting van de universiteit – van mijn Erasmus Universiteit Rotterdam werd een symposium gehouden onder de overkoepelende titel:
Zijn we niet bezig allemaal een beetje gek aan het worden?’
Mijn lezing droeg als titel:
We leven van fictie, niet van feiten’.
Hieronder is deze als pdf bijgevoegd.
Wie ook de andere lezingen wil horen, kan deze link kopiëren die naar de registratie van het symposium voert – deo volente dan – en ook lezingen bevat van collega-hoogleraren socioloog Han Entzinger over de migratiemythe en internationaal jurist Jaap de Zwaan over de noodzaak van intensivering van de Europese Unie.
https://eur.cloud.panopto.eu/Panopto/Pages/Viewer.aspx?id=ab83811b-672b-4e6c-af47-b21a0088fc18&start=4666.999724254998

 

Lees meer

Wat maakt De Sterke Leider?

Nieuwe Ankers - 4 november 2024

De behoefte creëert De Sterke Leider. In vredige en voorspoedige tijden laten we een soort veredelde boekhouder premier of president worden. Dan gaan we ons ook liever bezig met het ‘in de markt zetten’ van de BV IK.
In verwarde en frustrerende tijden beseffen we dat we het zelf helemaal niet redden om te worden wie we willen. Dan kiezen we iemand die in zo weinig mogelijk op ons lijkt. De rijke, de gladjanus, de Bokito, de orator, de meest onbeschaamde. Met de mooist klinkende beloftes.
Maar het idee dat politiek nu alleen nog maar theater is waarin de ‘performer’ wint die zich het beste kan voordoen, vergist zich.
Het is de schijn, natuurlijk, die het applaus oplevert, wie het beste een rol speelt. Maar het gaat niet minder om de successen.
Dit was de kern van het advies dat Machiavelli aan De Vorst geeft hoe de macht te behouden en de Staat te voeren:
‘Iedereen ziet wat je schijnt, weinigen voelen wat je bent’.
Maar hij voegt er direct aan toe:
‘Bij de daden van alle mensen (…) kijkt men altijd naar het uiteindelijke resultaat’.
Over deze ‘psychopolitiek’ van de  macht praat ik in een aflevering van Nieuwe Ankers met Paul van Liempt.

Link naar bron

Koekoek Eenzang?

Bureau Queneau - 06 10 24

Is er sprake van ‘Koekoek Eenzang’ in de media?
We hebben het over de kwaliteitsmedia. Hiertoe worden intussen de Publieke Omroep en het AD en De Telegraaf ook gerekend.
We hebben het dus over de ‘massamedia’, hoewel dit een begrip van gisteren aan het worden is.
Moeten we niet ook de mediaberichten van de universiteiten en de actiegroepen ertoe rekenen? En succesvolle sociale media?
Hoe dan ook:
Intellectueel conformisme’.
Zo noemde de Canadese intellectueel en oud-politicus Michael Ignatieff onlangs de zich progressief noemende kringen in zijn Canada en Amerika.
Dat was in het Amsterdamse debatcentrum De Balie.
Ik noem de houding van vrijwel álle kleine en grote mediaplatforms – dus ook Google e.d. zo:
‘Commercieel conformisme’.
Is dit niet een vorm van cynisme dat als een politieke boemerang terugkomt? Bijvoorbeeld in de vorm van toenemende polarisatie?
Hierover en over andere aanpalende zaken praat ik met Frank van Hoorn, maker van de podcast ‘Koekoek Eenzang’.
Via de link hieronder te beluisteren.
Of ga naar zijn website:
www.queneau.nl.
Daar zijn meer gesprekken te beluisteren.

 

Link naar bron

Bauhaus was niet altijd goed

EW Magazine - 14 juni 2024

De Duitse stijl van architectuur en design die bekend staat als ‘Bauhaus’ geldt als de bakermat van de moderne ‘international style’: het huis moet een ‘woonmachine’ zijn. Liefst helemaal wit, rechthoekige glazen ruiten van vloer tot plafond, net een plat dak erop, roestvrij stalen stoelen erbinnen, geen schilderij aan de muur. Veel wolkenkrabbers van na 1945 stralen deze ‘nieuwe zakelijkheid’ uit. Ook al gingen aan Bauhaus architecten als onze H.P. Berlage en in Amerika Frank Lloyd Wright voor.
Door het verbod in 1933 door de nazi’s van Bauhaus als  ‘undeutsch’ geldt deze in 1919 opgerichte kunst-, design- en bouwacademie Bauhaus als heilig in Duitsland. Want: antinazi en modern, democratisch en ‘Weltoffen’.
Drie tentoonstellingen tegelijk in de geboortestad van Bauhaus, Weimar, worden nu voor het eerst kritische kanttekeningen geplaatst bij al die beroemde architecten en designers uit de school van Walter Gropius en Marcel Breuer. Menigeen gedroeg zich na 1933 namelijk niet zo antinazi als gedacht.
Sommige kunstenaars, zoals schrijvers, hebben geen Macht nodig om iets op papier te zetten, ze kunnen het zonder veel kosten ook zelf wel verspreiden. Architecten hebben Macht – lees: geld en faciliteiten, dus politiek – nodig om hun werk te realiseren/. Designers hebben fabrikanten nodig. Dat leidt tot compromissen, soms tot collaboratie met de machthebbers.
Kortom, Weimar is zeker nu een bezoek meer dan waard.

 

 

 

Link naar bron

Recensie: ‘Civil War: massagraf, muziekje erbij’.

Argus - 8 mei 2024

Amerika is het enige land ter wereld met ‘funny violence’, grappig geweld. In cartoons, tekenfilms, en natuurlijk de Hollywoodfilms. Zeker de postmoderne HaHaHa!-films van Quentin Tarantino vanaf de jaren negentig.
‘Civil War‘, een film over een burgeroorlog die in de VS is uitgebroken – vandaag, of anders morgen wel – wil niet grappig zijn.
De film is een grabbelton van geweldsscènes uit oude films, en oude verhalen over oorlogscorrespondenten, zoals Lee Miller.
Het effect is eenzelfde soort ‘Pulp Fiction’. Haha, dat verwijst naar Apocalypse Now, haha, dat naar Under Fire, enzovoorts.
Wie wil verbeelden hoe een burgeroorlog kan beginnen, zou er beter aan doen, dit heel klein te laten beginnen.
In een gezin, in een buurt, op school, de sportclub.
En niet de hele geschiedenis van de oorlogsfilm en de oorlogsverslaggeving erbij te slepen.
Zie mijn artikel in het mooie blad Argus,
p.10-11

Lees meer Link naar bron

Turmps nieuwste slogan: Come Together!

Velen die zich progressief of  ‘links’ noemden lijken bedwelmd, zo niet helemaal de draad kwijt.
Sinds de enorme zege van de PVV in november.
En nu na de zeges van Donald Trump bij de eerste Republikeinse voorverkiezingen.
Waarom?Na alle polarisatie lijkt het geheim van Trump nu wat hij in Iowa plotseling riep:
Come Together!
We kennen het refrein van The Beatles:
Come Together. Right Now. Over Me.
(Want ik ben de sterkste).

Link naar bron

Nieuwe Ankers voor de journalistiek

Nieuwe Ankers

Interviewer Paul van Liempt heeft een eigen Kanaal uitgeworpen. Nieuwe Ankers heet het.
Hij sprak met mij over mijn visie op de huidige journalistiek.
En over hoe een journalist zich in deze tijden het beste kan opstellen.:
als een huisvriend: Zelfbewust en dienstbaar.
Over de vraag hoe AI ons wereldbeeld, misschien wel ons hele bewustzijn, zal beïnvloeden een volgende keer..

 

Link naar bron

Zijn we decadent?

EW Magazine - 28 12 2023

Wanneer wordt een samenleving decadent?
Als de woorden ‘kansen’ en ‘prestatie’ en ‘positief mensbeeld’ taboe worden.
Als de oproep om ‘Een Sterke Staat’ het modewoord van de dag wordt.
Zo denken BN-ers als bestsellerauteur Joris Luyendijk.
Waarom? ‘Ik heb een vrij negatief mensbeeld ja’.
Dat heb ik niet.
Vandaar een essaytje over decadentie.

Link naar bron

De tattooshop als supermarkt

Nos.nl ; NH Nieuws - 27 december 2023

Alleen al in Amsterdam is het aantal tattooshops in tien jaar tijd gestegen van 94 naar 421. Zo blijkt uit cijfers van de Kamer van Koophandel. Elders in het land is dezelfde toename te zien. Omroep Brabant meldt me dezelfde cijfers. En dat, als deze toename zich doorzet, er in Brabant over vijf jaar meer tattooshops zullen zijn dan supermarkten.
Mijn antwoord op de vraag waarom is dezelfde als die welke ik neerschreef in mijn boek ‘Optocht der Tattoos. De jacht op een betekenisvol bestaan’. In mijn antwoorden komen, merk ik, wel vaker de woorden ‘mode’, ‘conformisme’, ‘sociale media’ en ‘copycat-gedrag’ voor.
Eén antwoord moet ik ook nu nog schuldig blijven.
Namelijk op de vraag: ‘Wat komt hierna?’.
Misschien wordt het dankzij AI nóg gemakkelijker, en nóg leuker, om een héél geinig of kinky filmpje te posten. Ook van zichzelf zónder tattoos.
Misschien zal het jaar 2024 hier enige voortekenen van geven.
Hoe dan ook, een Olympisch mooi jaar toegewenst.

Link naar bron

Waarom is ‘7 oktober’ geen pogrom?

EWMagazine - 9 november 2023

Uitgerekend rond het 85e herdenkingsjaar van de Kristallnacht in Nazi-Duitsland wordt de slachtpartij door Hamas op 7 oktober 2023 op joden door sommige schrijvers teruggebracht tot een ‘gewone’ terreurdaad, een in een lange rij. Dit was geen pogrom, want pogroms zijn van alle tijden. Of zoiets.
Migratiegeleeerde Leo Lucassen schreef deze poging tot vergoelijking op in dagblad Trouw.
Mijn stuk is een repliek.

 

Link naar bron

Gaza vergiftigt ook Ons Soort Mensen

EWMagazine - 4 november 2023

Hitler in 1933, nadat hij de macht in Duitsland heeft overgenomen.

In de jaren dertig zweeg de Duitse intellectuele elite over de wandaden van de nazi’s. Tot het te laat was. Het kan opnieuw zo gaan

Link naar bron

Onze fictie-filosofen zouden graag koning-filosofen zijn.

EWMagazine - 19 oktober 2023

Dat iedereen zo maar mag vinden wat hij vindt, dat vinden fictie-filosofen als Rob Wijnberg ingewikkeld.
Of ze worden er ‘moe van’ zoals Ilja Leonard Pfeijffer.
Dit soort populaire meningen zijn ondemocratisch, zelfs ongrondwettelijk en mogelijk autoritair.
In onze grondwet staat immers niets over ‘feiten’, de plicht tot objectiviteit of de onderbouwing van een mening.
Artikel 7.1 luidt:
‘Niemand heeft voorafgaand verlof nodig om door de drukpers gedachten of gevoelens te openbaren, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet’.
Vroeger heette het:
‘De vrijheid van de pers is er voor hen die er een bezitten’.
Nu heeft iedereen een drukpers.
De kakafonie die dit oplevert, moet opgelost worden met de meest geloofwaardige meningen.

 

Link naar bron

Volt wil op weg naar de Totale Technocratie

EW Magazine - 2 oktober 2023

Uit het verkiezingsprogramma van partij Volt:
‘AI-trainingscentra’, hyperloop, ‘kwantumbestendige overheid’, ‘groene fix-teams’ en allerlei hubs en Deltaplannen om de zero-pollution ambition te halen.
Hier wordt De Nieuwe Mens gefabriceerd.
En net als het monster van Frankenstein gebeurt dat door De Wetenschap..
Conclusie:
Uitkijken geblazen met deze zwakstroomdenkers van Volt.

Link naar bron

In de multivitamine-maatschappij

De Wereld van Sofie - 2 oktober 2023

Almaar meer mensen slikken vitaminen- of mineralenpillen om gezond te zijn of te worden. Of om te dénken dat ze het worden? Waarom?
Een gesprek met de onvolprezen Vlaamse radiomaakstster Sofie Lemaire – ‘De wereld van Sofie’ – over het verschil tussen de ‘weg van deze wereld’-sfeer van een halve eeuw geleden – Wein, Weib und Gesang, en veel sigaretten – en de vergoddelijkte mens van nu die heimelijk in de badkamer een handvol pillen, poeders, drankjes en tabletten naar binnen gooit.
Mijn conclusie:
Zeker als het gaat om onze gezondheid zijn wij, moderne mensen van nu, nog bijna net zo bijgelovig als de middeleeuwer. De ‘handelaren van de twijfel’ – Big Farma – maken hier gretig gebruik van: als je dit supergoedje niét slikt doe je jezelf te kort! De geslaagde medemens ging Henk & Ingrid hierin voor, met alle alternatieve geneeswijzen, kurkuma en himalayazout en wat niet al.
De gestaag dalende curve van het gebruik van alcohol en tabak sinds, zeg, 1980, gaat bijna evenredig gepaard met een stijgende curve in obesitas, anorexia en depressiviteit, met de bijbehorende veel zwaardere medicamenten. Er moet blijkbaar wat in, in ons mens, halffabrikaat van nature, maar vol van verlangen.
De waan heeft een onoverwinnelijke waarheid. Voor zolang als het duurt.

Link naar bron

Wie macht en moraal weet te verzoenen wint de verkiezingen

Al sinds jaar en dag bestaat er het N-word. Minder taboe is het M-woord, de M van Macht.
Maar toch, het is een riskant woord voor een politicus om te gebruiken. Het ruikt naar Poetin of Trump.
Frans Timmermans wil macht, zegt hij.
Maar hij weet nog niet wat hij daarmee precies wil doen.
Pieter Omtzigt wil juist de macht bedwingen ten gunste van de moraal.
Wie vindt de balans, daarover gaat het komende maanden.

Haat is geen deugd. Wacht ons een ketterse campagne?

Voor de aard van de komende verkiezingscampagne houd ik mijn hart vast.
Grote namen als Dilan Yesilgöz (links geweest) en Pieter Omzigt (Oud-CDAér) zijn in enig opzicht afvallige te noemen.
En op afvalligheid volgt meestal haat, karaktermoord en canceling:
het felst uit eigen kring.

Lees meer

Tattoos op 1 plek. Ook een idee.

Scherpenzeelse Courant - 10 juli 2023

De eerste lezing die ik jaren geleden gaf over mijn toenmalige project Optocht der Tattoos was voor de Lions van Scherpenzeel en omstreken.
Nu heeft de lokale krant een artikeltje gewijd aan het fenomeen tattoo op de Biblebelt.
Best leuk eigenlijk.

Lees meer

Democratie is niet voor bange mensen

EW Magazine - 2 juli 2023

Wat verlangt de doorsneemens van ‘de politiek’? Een beetje rust en een beetje vooruitgang?
Of wil hij of zij er zelf aan meewerken dat de omgeving, tot de hele wereld toe, wordt zoals die het liefst wordt beleefd?
Nu de topleiders van de huidige Nederlandse politieke democratie de een na de ander het bijltje erbij neergooien, is deze vraag van actuut belang.
Daarom kocht ik nieuwsgierig het boekje ‘Democratie is niet voor bange mensen’.
En raakte teleurgesteld. Door de angst, zo niet hysterie, over ‘het klimaat’ lijkt de auteur helemaal niet meer bezig met ‘de democratie’.
Dit is een gevaarlijke ontwikkeling.
Juist nu horen we voluit achter de democratische rechtsstaat te gaan staan.

Link naar bron

Voor ons de zondvloed

HP/DeTijd - 6 juni 2023

Helaas nu actueel:
Uit HP/De Tijd van 4 november 2022:
Vandaag op de zeepkist: er wordt steeds meer rekening gehouden met een verwoesting van de grote dam in de rivier de Dnepr in de Zuid-Oekraïense regio Cherson.
De stuwdammen in die rivier zijn voor de Russen altijd de droom en de nachtmerrie geweest, trots én vernedering.
‘Oekraïne kan zich opmaken voor het ergste’, schrijft Henri Beunders.

Link naar bron

Tank op het Leidseplein. Halsema spreekt de taal van Staal.

EW Magazine - 4 juni 2023

Kunst is politiek, zeggen sommige kunstenaars. Sterker, kunst is macht. Dan levert staatsmacht dus de beste kunst op.
En is bij de ‘onthulling’ van de uitgebrande Russische tank op het Leidseplein in Amsterdam de burgemeester de beste opperstalmeester.
Dat laatste bleek ook.
Bij het lezen en horen van de toespraak hoort echter wel de achtergrond bij het gegeven dat Femke Halsema zo’n fan is van provocatieve revolutionaire kunst.
Deze achtergrond is hier te lezen.

Link naar bron

Forensche Masterclass Davos

Als professionals met elkaar spreken over de invloed van de samenleving en dé politiek en ‘de media’ op het functioneren van forensische psychiaters en psychologen.
Hiertoe organiseert de Stichting pro Justitia elk jaar een Masterclass in Davos. Dit jaar van 9 tot 12 maart 2023 onder leiding van Ybo Buruma, raadsheer bij de Hoge Raad.
Mijn rol was een lezing te geven over de mechanisme die van invloed zijn in de huidige mediamaatschappij van invloed zijn op de rapporteurs over (mogelijke) TBS-patiënten. En op de communicatie tussen de rapporteurs en de Rechterlijke Macht.

Tattoos & Taboos in a multicultural society

Een tattoo laten zetten was vroeger een teken van verzet. Nu de tatoeage bijna wereldwijd een alom aanwezige versiering is op de huid, meestal om ‘iets te laten zien’, is de tattoo zelf niet langer een zeer opmerkelijk teken. Maar wordt steeds belangrijker wélke tekens er wel en welke tekens er niét worden geaccepteerd, door ‘de ander’, of door de Staat, d.w.z. het Wetboek van Strafrecht. Wanneer wordt een tatoeage een belediging, en wanneer ‘culturele toe-eigening?
Hierover gaf ik op 26 april 2023 een lezing op de TU Delft voor internationale studenten.

Beestig!

Welke beesten laten mensen zoal op hun huid tatoeëren? En welke betekenis hebben die?
Over de werkelijkheid en de fantasie van het ingeëtste ‘Book of Beasts’ anno nu gaf ik op 23 april 2023 in de Stadsschouwburg van Mechelen een lezing.
Ter gelegenheid van de Erfgoeddag in België.

Workshop Emotiecultuur Bologna

In oktober 2022 gaf ik een meerdaagse in-hous-workshop in Bologna over de veranderende rol van organisaties en functionarissen in de mediamaatschappij.
In dit geval voor Nederlandse ‘financials’ van wie de rol en zichtbaarheid binnen de eigen organisatie steeds belangrijker wordt, en die in de samenleving en ‘de politiek’ steeds zichtbaarder worden, en gevoeliger voor kritiek.
Het belang van ‘mediabewustzijn’ neemt daardoor toe. De noodzaak om een veelzijdige en gevoelige kijk te verwerven op de wereld om ons heen dus ook.

Inflatie: verarming en vernedering vergeet de kiezer niet

EW Magazine - 21 april 2023

In sociaalpsychologisch opzicht is de huidige inflatie een zeer onderschat fenomeen.
Het is nu precies honderd jaar geleden dat in Duitsland de hyperinflatie in de overdrive ging, en ‘het einde van het geld’ betekende.
Deze ‘Umwertung aller Werte’ droeg bij aan de opkomst van Hitler, en uiteindelijk aan Auschwitz.
Want geld is geloof, en als het geloof wegvalt, betekent 6 miljoen ook niet veel.
Dan verliest alles zijn betekenis, dan regeert de wanhoop, roept men om een verlosser.

Lees meer Link naar bron

Toxische positiviteit

De Wereld van Sophie - 18 januari 2023

Sommige therapeuten klagen dat wij met zijn allen altijd te positief moeten zijn, ook als het tegenzit.
De Wereld van Sophie, een fijn Vlaams radioprogramma  op VRT1, besteedde hier aandacht aan.
Aan mij de vraag wat de zon en schaduw is van de eis van positiviteit in onze kapitalistische turbowereld.
Het werd een lang antwoord.
Hier te beluisteren.
Dank, Sophie Lemaire.

Link naar bron

Voor ons de zondvloed

HP/De Tijd - 4 november 2022

In de strijd rond Cherson heeft de stuwdam in de Dnepr een gigawatt emotionele lading voor zowel de Russen als de Oekraïners.
Als deze wordt opgeblazen stroomt het stuwmeer ter grootte van het Comomeer naar zee, in een tsunami van vele meters hoog.
En neemt het koelwater van de kerncentrale bij Zaporizja mee.

Link naar bron

Iedereen slachtoffer

HP/De Tijd - 5 oktober 2022

Sinds de jaren zeventig is het steeds aantrekkelijker geworden om je als slachtoffer te presenteren.
Voor minderheden is een slachtofferstatus zelfs bijna een morele plicht geworden, niet zelden tegen wil en dank.
Waar komt dit verschijnsel vandaan, wat zijn de nadelen, en waar houdt dit op?
‘De vraag is: wat is genoeg erkenning?’
Hier probeer ik antwoorden te vinden, in een artikel van Bina Ayar.

Link naar bron

De preek van meestermissionaris Bob Dylan

HP/De Tijd - 18 oktober 2022

De tournee van oscar- en nobelprijswinnaar Bob Dylan is een wereldwijde veldprediking voor de waarden van de Oudheid en het Christendom.
Hij is een boven de aarde en eeuwen zwevende engel geworden, misschien wel een engel der wrake.
Mijn impressie van zijn optreden in Afas Live, 17 oktober 2022.

Link naar bron

Feit of fictie

Trouw, zaterdag 9 oktober 2022 - 9 oktober 2022

De Bijlmerramp, de Deventer moordzaak:
filmmakers zijn dol op het verbeelden van historische verhalen.
Is het erg als de feiten daarbij niet altijd strikt worden gevolgd?

Lees meer

Het boerenprotest: wie wind zaait..

HP/De Tijd - 5 augustus 2022

HP/De Tijd, 5 augustus 2022
‘Vandaag op onze zeepkist: Henri Beunders ziet met lede ogen aan hoe de tendens in de media de laatste jaren is omgeslagen en columnisten vurige pleidooien voor censuur van onwelgevallige geluiden houden. ‘Wie zo happig is om op weg naar een veiliger wereld niet de dialoog te zoeken, maar ál het onbetamelijke, onwelvoeglijke en onwelkome te verbieden, kan morgen zelf een spreek- of publicatieverbod verwachten.’

Link naar bron

Boer zoekt Vrouw versus Angst voor Megatrekkers

De boerenprotesten versterken de kloof tussen stad en platteland, zelfs is er een kier te zien tussen koning en premier.
De publieke opinie is grillig als het weer. Wisselende bewolking verdoezelt de oplopende temperatuur van de aarde en aardbewoners eronder.
Een weerbericht over de hoge- en lagedrukgebieden.

Imago en reputatie in de digitale wereld

Historicus Henri Beunders: “Kapitalisme, individualisering en internet zijn de heilige drie-eenheid van deze tijd”

Door De Wereld van Sofie

Bannerafbeelding voor fragment

1 dag geleden

14 min

 

Zijn we door de komst van sociale media meer met ons imago bezig dan vroeger? En is ons imago tegelijkertijd ook niet super kwetsbaar net door die sociale media waar iedereen heel gemakkelijk zomaar eender wat over jou kan gaan beweren? Henri Beunders is mentaliteitshistoricus en hoogleraar ontwikkelingen in de publieke opinie (Erasmus Universiteit Rotterdam).

Link naar bron

Depp vs Heard: Nieuwe Morele Grenspalen

De rechtszaak Depp vs Heard is een wereldwijde blockbuster.
De inzet is smaad.
De kern is de vraag hoe wij als wereldburgers ons moeten gedragen op internet.

Tijd van de Tattoo

quest.nl - februari 2022

Deze vragen hoorde je steeds vaker: ‘Help, mijn dochter wil een tattoo!’, of: ‘Mijn schoonzoon heeft tattoos op zijn gezicht, hoe moet ik hier op reageren?’
Vroeger zag je tatoeages vooral bij prostituees, zeelui en criminelen, of juist bij een kleine aristocratische elite. Nu hebben mensen in alle soorten en maten ze.
Hoe brak de tattoo door bij het grote publiek?
Dit artikel in Quest gaat er over, naar aanleiding van mijn boek ”Optocht der tattoos. Jacht op een betekenisvol bestaan’.
Het is een studie geworden over ‘de publieke opinie’ sinds ‘de jaren zestig’, over de veranderlijkheid van wat mooi en lelijk is, en ook over de rol van celebrities en de media.

Lees meer

De mens is goed/slecht – doorhalen wat niet verlangd wordt

Argus - 16 maart 2022

De mens moet krachtig worden, om op zijn/haar intuïtie te kunnen vertrouwen als het moet.
Dat is mijn antwoord op auteurs als Rutger Bregman die zeggen dat de mensheid i.h.a. wel ok is.
En op auteurs als Arnon Grunberg die – frappez toujours – schrijven dat de mensheid sowieso niet deugt.

Lees meer

‘Feiten? Emotie? U vraagt, wij draaien’.

Argus - 15 september 2021

Er is sprake van een opmerkelijk tweesporenbeleid bij de massamedia.
Enerzijds een versterkte neiging tot emotionalisering (slavernij, klimaat)
en juist een versterkte neiging naar feitelijkheid als het gaat om corona en het overheidsbeleid.
De reden:
Beide strategieën leveren geld op.
Het gevolg:
commercieel conformisme
NB Het artikel staat op p. 10.
Maar ik geef het hele blad in pdf weer.
Omdat het alleen op papier verschijnt. En omdat ik best wat reclame wil maken voor dit unieke niet-commerciële blad.

Lees meer

Wraak is niet zoet

Nederlands Dagblad - 9 september 2021

Wat moet de reactie zijn na een terreuraanslag als op het vliegveld van Kabul, in de laatste dagen van de Westerse presentie?
Wraak?
Mijn stelling:
‘Wraak kan averechts werken. Je wordt namelijk van slachtoffer zelf dader’.

Lees meer

Welkom in het Hysterische Tijdperk

nrc handelsblad / nrc.next - 26 juni 2021
Ofwel: ‘De magneetwerking van de hysterie’.
‘Bananenmonarchie’ klinkt het in Kamerdebatten. Eurovisie Songfestival is een Hoogmis/Carnaval van diversiteit geworden.
En het EK bevestigt het nog eens: zowel de spelers op het groene altaar, als de fans op de tribunes zijn acteurs geworden.
Maar wat vieren we eigenlijk? Onszelf?
Hoe dit ook zij, we leven in hysterische tijden.
Alleen verbazing kan ons tot rede brengen.

Lees meer

Misdaad en Straf: welke rol spelen emoties in de rechtsstaat?

BNR-radio/podcast heeft elke week een dagelijkse serie gesprekken over een thema, the Big Five gedoopt. Dit keer over het strafrecht, met een chef reclassering, oud-directeur Gevangenis, Officier van Justitie, een strafpleiter.
Art Rooijakkers en ik spraken over mijn boek Hoeveel recht heeft de emotie?

Welke techniek helpt bij het weren van nepnieuws?

BNR Radio/Slimme Koppen - 14 april 2021

De enorme hoeveelheid desinformatie die wordt verspreid via sociale media en andere platformen zorgt ervoor dat veel mensen sceptisch worden als het aankomt op nieuws, en ook de traditionele nieuwsorganisaties. Terwijl die media juist ook onmisbaar zijn in de samenleving. De uitdaging is daarom deze: hoe kunnen we oude en nieuwe techniek inzetten in het belang van kwaliteitsjournalistiek? En hoe zorg je dat we nog het verschil kunnen zien tussen ‘echt’ en nepnieuws?
Uitdager van de vierde uitzending van BNR Slimme Koppen is Henri Beunders historicus en emeritus hoogleraar Ontwikkelingen in de Publieke Opinie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij ziet meer heil in het vrijwillig beperken van het dagelijkse media-bombardement. En heeft daar een formule voor. Zo kunnen we vaker afwegen wat wel en niet voor ons van belang is. Dat voorkomt teveel stress, en dus vatbaarheid voor nepnieuws.
De Slimme Koppen van deze uitzending zijn Boris Veldhuijzen van Zanten oprichter en CEO van The Next Web en Job Tupan senior adviseur van Diversion Bureau voor Maatschappelijke Innovatie. Zij hebben zowel innovatieve als sociale ideeën om de uitdaging op te lossen. Weten welke dat zijn? Luister dan de podcast!
In BNR Slimme Koppen gaat Diana Matroos op zoek naar innovatieve oplossingen voor belangrijke thema’s. Abonneren via: www.bnr.nl/slimmekoppen.

Link naar bron

De hokjesmaatschappij

HP/De Tijd. zie ook: https://binamedia.nl - 23 maart 2021

Iedereen zijn eigen hokje

Hoewel het individu in theorie bevrijd is, is de neiging om mensen in hokjes in te delen op basis van hun opvattingen de afgelopen jaren steeds sterker geworden. Tegenstellingen worden hierdoor verder uitvergroot: je bent ‘woke’ of een racist – of, in tijden van corona: je bent een wappie of een schaap. Waar komt dit verschijnsel vandaan, en wat kunnen we eraan doen?

Gepubliceerd op: Geplaatst in de volgende categorieën:

Geschreven door: Bina Ayar
Link naar bron

Grootspraak. Jort Kelder Podcast over Hugo de Groot en de lessen voor nu

www.hugodegroot.nl/grootspraak - 15 maart 2021

400 jaar na zijn ontsnapping… de lessen van de humanist en rechtsgeleerde Hugo de Groot voor ons 21e-eeuwers.
Jort Kelder spreekt in een serie gesprekken met mensen over diverse thema’s die ook nu van belang zijn.
Met biograaf Henk Nellen, politiek commentator en historicus Geerten Waling en mij over de rol die de media in de 17e eeuw speelden. En nu.
En, vooral, zijn er eigenlijk verschillen tussen de lawine van ‘gedrukte chaos’ aan brochures en pamfletten toen, en de sociale media als facebook en twitter en instagram en tiktok?
Het gesprek komt vanuit Slot Loevestein, ongeveer naast de kist waarin Hugo de Groot in 1621 uit het slot ontsnapte.
Beluister ze allemaal, maar zeker onze aflevering:
Polemiek.

Link naar bron

De mediatafel: over waarheidsvinding in de journalistiek

De Nieuwe Wereld - 10 maart 2021

Wat is de waarheid in de journalistiek? En kan onderzoeksjournalistiek behalve veel voordelen ook nadelen hebben? Zoals verdere afbrokkeling van het vertrouwen in de overheid en andere instituties?
Hierover een debat op de website-tv De Nieuwe Wereld van filosoof Ad Verbrugge en journalist Paul van Liempt, met de oprichter en directeur van het vooral onderzoeksjournalistieke platform Follow the Money – ftm.nl – en ondergetekende.
Het werd een origineel gesprek.

Link naar bron

Hoe je kritisch kunt zijn op het coronabeleid, zonder voor wappie te worden uitgemaakt

Erasmus Magazine - 3 maart 2021

Erasmus Magazine vroeg zich af hoe wetenschappers zich moeten opstellen in de beoordeling van het coronabeleid.
En vatte de inzichten van enkele wetenschappers, ook die van mij, aldus samen:
Les 1. Vermijd de associaties waardoor je standpunt wordt gediskwalificeerd.
Les 2. Ga niet naar podia waar men baadt in het eigen gelijk.
Les 3. Meld je alleen als écht wat inhoudelijks hebt toe te voegen aan het debat.
Les 4. Bewaak als universiteit je onafhankelijke rol als vrijplaats voor kritiek.

Link naar bron

Explosie van het ik – Betekenisvolle, permanente tekeningen op je huid

Stripgids - 15 december 2020

Tatoeages werden lang geassocieerd met rebellen en outcasts, met shock and awe.
Ook strips zochten soms de grenzen op van wat lang als burgerlijk fatsoen werd beschouwd.
Zijn er nog meer links te leggen tussen tekeningen op de huid en die op papier?
In Stripgids schrijf ik er een kort maar mooi geïllustreerd stukje over.

Lees meer

Libris Shortlist mooiste covers van 2020

Libris - 15 december 2020

Optocht der tattoos is beland op de shortlist van de twintig mooiste covers van 2020. Met dank aan studio Jan de Boer. Best wel mooi, als we bedenken dat er zo’n 20.000 titels in de boekhandel verschijnen. Ik heb er niet meer aan gedaan dan deze cover uit een aantal ontwerpen te kiezen. Nu nodigt Libris iedereen uit te kiezen welke de mooiste is van deze twintig. Gaat u gang. Er zitten veel mooie bij.

Link naar bron
Libris - 15 december 2020

Optocht der tattoos is beland op de shortlist van de twintig mooiste covers van 2020. Met dank aan studio Jan de Boer. Best wel mooi, als we bedenken dat er zo’n 20.000 titels in de boekhandel verschijnen. Ik heb er niet meer aan gedaan dan deze cover uit een aantal ontwerpen te kiezen. Nu nodigt Libris iedereen uit te kiezen welke de mooiste is van deze twintig. Gaat u gang. Er zitten veel mooie bij.

Link naar bron
Vpro - 26 januari 2020

Henk Schiffmacher en Henri Beunders over Optocht der tattoos: Vpro-radio

Link naar bron

Franse opstand is anti-Europa

de Volkskrant - 7 december 2018

De morele mars der migranten door Mexico naar de VS ketste af op de grensmuur en op traangas. De Franse demonstranten – de gele vestjes – slagen door het opwerpen van barricades. Ofwel, de macht van de barricade en de grens lijkt het tij mee te hebben. Lees hier mijn opiniestuk over de Franse opstand in de Volkskrant.

Lees meer

Pleidooi voor vergetelheid

De Groene Amsterdammer - 4 oktober 2018

Herinneringen en tradities verlammen het handelen in het heden. Hoe kunnen wij vergeten in digitale tijden?
Dit is de vraag die ik beantwoord in het essay ‘Beter achter de rug’ in De Groene Amsterdammer van 4 oktober 2018 (jaargang 142/Nr. 40).

Via deze link kunt u het artikel lezen.
https://www.groene.nl/artikel/beter-achter-de-rug

 

Link naar bron

Onderzoeksjournalistiek in Nederland – Stand van zaken 2018

De minister van OCW heeft besloten om jaarlijks 5 miljoen euro te besteden aan de versterking van de onderzoeksjournalistiek in Nederland.
Om meer zicht te krijgen op het huidige landschap van onderzoeksjournalistiek heeft hij in de lente van 2018 opdracht gegeven een inventarisatie te maken.
Hierbij het rapport dat ik samen met onderzoekers van de DSP Groep heb vervaardigd, gepubliceerd in juni 2018.
Click met rechter muisknop op ‘Lees Meer’ en dan op In Nieuw Venster Openen.

Lees meer

Overgevoelige én boze burgers

Opiniestuk in NRC Handelsblad, 12 mei 2018, na de rondgang door het strafrecht. De constatering: iedereen voelt zich slachtoffer. En wil vooral dit: vergelding.
Op 15 mei is verschenen mijn boek ‘Hoeveel recht heeft de emotie? Over straffen in de slachtoffercultuur’. (Amsterdam, AUP)

Lees meer

Hoeveel media kan de democratie verdragen?

#WOEST De kracht van verontwaardiging

Boze burgers kunnen soms de democratische rechtsstaat uitdagen, of op de proef stellen.
Verontwaardiging kan echter ook vaak uiting zijn van grote betrokkenheid, teken van een levendige democratie.
Welke rol spelen de oude en, vooral, de nieuwe media bij de explosies van woede en onbehagen in de huidige politiek en maatschappij?

Lees meer

Lijden we aan medelijdenmoeheid?

https://eenvandaag.avrotros.nl/item/noodkreet-van-tiener-voor-gruwel-in-syrie-we-weten-dat-jullie-moe-worden-van-bloederige-fotos/

Uit de gebombardeerde stad Oost-Ghouta blogt een 15-jarige jongen bijna dagelijks, als hij bereik heeft.
Elke blog begint met: ‘We weten dat jullie verveeld raken van onze bloederige beelden. Maar we zullen een beroep op jullie blijvendoen’.
Waarom wenden wij ons in het Westen af van dergelijke bloederige beelden?
EenVandaag besteedde er aandacht aan, zaterdag 24 februari, NPO2.

Hoeveel recht heeft de emotie?

Pakhuis de Zwijger - https://dezwijger.nl/programma/straffen-in-de-slachtoffercultuur

‘Straffen in de slachtoffercultuur’.
Zo heet het praatprogramma dat Pakhuis de Zwijger organiseert op donderdagavond 17 mei 2018, van 20-22 uur.
Onderwerp van gesprek is het dan te presenteren boek van mijn hand, met de titel:
‘Hoeveel recht heeft de emotie?’
De toegang is gratis, het is wel aan te bevelen zich aan te melden. Klik op de link.

Lees meer Link naar bron

De burger als dam tegen ‘het volk’

De Groene Amsterdammer - 28 september 2017

Nu de ‘rechtsorde’ steeds vaker ‘ernstig geschokt’ is en alom de roep klinkt om nog strengere straffen is het misschien tijd voor burgerparticipatie in de rechtspraak.
Maar daar willen de rechters niet aan.

Slotaflevering Groene-serie Emotionalisering van het strafrecht

NB
Deze wordt onderdeel van het begin 2018 bij AUP te verschijnen boek:
‘Hoeveel recht heeft de emotie?’

Lees meer

Dit is de Dag

Dit Is De Dag - 15 september 2017

‘Laat daders levensdelicten niet in buurt nabestaanden reïntegreren’
DIDD, Radio 1, vrijdag 15 september 2017, 18:33 uur
‘Daders moeten kunnen reïntegreren om terug de samenleving in te gaan. Alleen hoeft dat niet twee straten verderop van waar de slachtoffers wonen.’ Dat zei VVD Tweede Kamerlid Foort van Oosten in Dit is de Dag. Hoogleraar Ontwikkelingen in de Publieke Opinie Henri Beunders vindt dat daders die hun straf hebben uitgezeten een tweede kans verdienen, ook al is dat in de stad van de slachtoffers. ‘Nederland is een klein land, waar moet je anders met ze naar toe? Je belandt in een eindeloze situatie, je zou dan van Sint-Maarten een soort Guantanamo Bay moeten maken. Je hebt het eigenlijk over verbanning uit Nederland, dat gaat mij te ver.’

Link naar bron

Nieuwe media vreten hun eigen minnaars op

Argus - 19 september 2017

Van boekdrukkunst, schrijvende pers, radio, televisie, sms en internet tot Facebook en Twitter: bijna elk nieuw medium veroorzaakt hysterie. En bijna altijd eenmalig. Met soms grote, soms onbenullige gevolgen.

Lees meer

Waarom kleine clubjes toch veel succes kunnen hebben

de Nieuwe Koers - september 2017

Hoe kan het dat hele stations worden omgebouwd terwijl misschien één promille van de bevolking ‘in transitie’ is van het ene geslacht naar het andere? Hebben alle politiek-sociale acties historisch eenzelfde verloop, en afloop?

Lees meer

Waarom zo veel rouw over Lady Diana?

NPO - 1, 8, 15, 22, 29 augustus 2017 NPO 2, 21.10-21.55

Op 31 augustus 1997 staat de wereld stil als Diana samen met haar minnaar en chauffeur verongelukt in een Parijse tunnel en om het leven komt. Dionne Stax spreekt bij de plek des onheils met beveiliger Ken Wharfe. De rouw in Engeland neigde naar massahysterie. Hoogleraar Henri Beunders verklaart waarom dit verschijnsel zich sindsdien ook in Nederland voordoet. Butler Paul Burrell, journalist Charles Rae, correspondent Lia van Bekhoven en historicus Christopher Lee plaatsen Diana in haar tijd. Pia Dijkstra vertelt hoe het nieuws werd gebracht. Tenslotte: laat Diana een veranderde monarchie na?
Dinsdagavond NPO 2, 21.10-21.50; 1, 8, 15, 22 en 29 augustus 2017

Link naar bron

‘De achterkant van de opwinding’

‘De achterkant van de opwinding over politieke incidenten’.
Masterclass Met de Benen op Tafel. Voorlichtingsraad (VoRa)
Den Haag, 7 maart 2017

Quo vadis, Europa?

Quo vadis, Europa? Over vluchtelingen, bruggen, tunnels en dijken’
Lezing Nacht van de Geschiedenis.
Rijksmuseum, Amsterdam, 28 oktober 2016

You, I & Me

‘YOU, I & Me’.
Lezing Foto, Facebook en Identiteitsvorming
Breda Photo
Breda, 18 september 2016

Conflict en Media

Conflict. Over conflict en conflictbeheersing - 2016

Aangezien zowel het begrip conflict als het begrip media een waaier van betekenissen heeft, en de relatie tussen beide begrippen dus ook een grote variëteit kent, is het ene doel van dit hoofdstuk deze relatie in zijn volle breedte te belichten. Het andere doel is een schets te geven van de verschillende rollen die ‘de media’ hebben gespeeld bij het ontstaan, het verloop en het einde van conflicten. Aangezien er, zo is de kern van het betoog, nauwelijks een periode is aan te wijzen waarin de relatie tussen conflict en media lange tijd stabiel bleef, kan dit artikel niet anders dan een historische beschouwing zijn.

Lees meer

Wereldwijde actie SGP tegen ‘voltooid leven’ is normaal

Nederlands Dagblad - 27 juli 2017

SGP-leider Kees van der Staaij schreef een opiniestuk in de Amerikaanse conservatieve krant Wall Street Journal waarin hij zijn zorg uit over de steeds ruimere euthanasiepraktijk in Nederland. De kop luidde: ‘In the Netherlands, the Doctor Will Kill You Now’.

Lees meer